Ekstremalne wyścigi: 20 tysięcy zmian biegów i 28 milionów zapłonów
Stuttgart. 24-godzinny wyścig Le Mans. Niedziela, 20 września 2020 r. Jest 14:07. Kierowca fabryczny Laurens Vanthoor zjeżdża Porsche 911 RSR numer 92 do alei serwisowej. Zespół Manthey po raz ostatni tankuje zbiornik wyścigowej maszyny o mocy około 515 KM. Przednia szyba zostaje umyta, a kierowca otrzymuje napełniony bidon z wodą. Już po kilku sekundach koła znów dotykają asfaltu, a 6-cylindrowy bokser budzi się do życia i z rykiem nabiera obrotów, gdy wóz opuszcza boks. Vanthoor powraca na tor o długości 13 626 m. Pełne obciążenie na zakręcie Dunlop, przenoszenie obciążenia ponad krawężnikami kolejnych łuków, maksymalne przyspieszenie na Tertre Rouge w drodze do pierwszej szykany, a następnie ostre hamowanie – i tak w kółko. Przez 24 długie godziny Porsche 911 RSR musi „znosić” w Le Mans ekstremalne obciążenia.Podczas intensywnej rywalizacji w 24-godzinnym maratonie Le Mans zarówno ludzie, jak i samochody osiągają swoje absolutne granice. W każdym z kokpitów zasiada na zmianę trzech kierowców, którzy polegają na wspólnej maszynie – ich pojazd musi wytrzymać tortury, jakie serwuje najtrudniejszy długodystansowy wyścig świata, od startu aż do mety... i nie tylko. „Oczywiście, nasze Porsche 911 RSR zostało zaprojektowane właśnie do tego celu – opracowaliśmy je pod kątem ekstremalnych przejazdów wytrzymałościowych” – wyjaśnia Alexander Stehlig, szef operacyjny FIA WEC. „Komponenty samochodu są projektowane i intensywnie testowane z myślą o takich wyzwaniach. Przeprowadzamy wiele prac na stanowisku badawczym i oceniamy cały pakiet w ramach licznych testów. Teoretycznie 24-godzinny wyścig nie powinien stanowić problemu. Ale w praktyce czasami wygląda to trochę inaczej”.
„Na dystansie wyścigu nasze samochody czeka około 20 tysięcy zmian biegów” – mówi Romain Gineste, starszy inżynier ekipy GT Porsche ds. osiągów. „No i musimy pamiętać, że sam wyścig to nie wszystko – przekładnia musi wykonywać swoją robotę podczas każdej sesji treningowej oraz kwalifikacji”. W poprzednich latach wszystkie zespoły w piątek przed wyścigiem montowały zupełnie nowy zespół napędowy, ale od 2018 r. przez cały wyścigowy tydzień w samochodzie muszą pozostać te sam komponenty. „Trzeba było to uwzględnić w naszym harmonogramie” – dodaje Alexander Stehlig. „Musimy stale monitorować obciążenie naszego zespołu. Teraz wymieniamy części po wstępnych testach i zostawiamy je w samochodzie aż do końca imprezy. Ma to swoje pozytywne strony: w piątek mechanicy mogą skupić się na podstawowych kwestiach, tak żeby podczas bardzo długiego wyścigu mogli dać z siebie wszystko. I taki scenariusz się sprawdza – wiele innych zespołów robi to samo”.
Ten plan oznacza jednak, że na przykład skrzynię biegów Porsche 911 RSR czeka niemal 7 tys. dodatkowych zmian biegów – a wszystkie muszą odbywać się bezbłędnie i błyskawicznie. W sekwencyjnej sześciobiegowej przekładni zmiana przełożenia trwa zaledwie 15 milisekund. W rezultacie wysoki moment obrotowy 4,2-litrowego boksera napędza wyścigowy samochód z Weissach niemal bez przerwy. „W przeciwieństwie do poprzednika obecne 911 RSR nie korzysta już z pneumatycznego układu zmiany biegów, ale z elektromechanicznego. Takie rozwiązanie działa dokładniej, a przede wszystkim szybciej” – kontynuuje Alexander Stehlig. „Jesteśmy pod tym względem naprawdę dobrzy” – uśmiecha się Romain Gineste. Podczas 24-godzinnego wyścigu każdy z około 28 milionów zapłonów mieszanki w 6-cylindrowym silniku powinien przełożyć się na maksymalne osiągi.
Ci, którzy hamują późno, dłużej są szybsi: to hasło przyświecało inżynierom Porsche przy opracowaniu układu hamulcowego 911 RSR. W Le Mans hamulce wysuwają się na pierwszy plan w 13 miejscach toru. Raz po raz kierowcy wciskają hamulce, pędząc w kierunku wąskich przejazdów, takich jak dwie szykany na słynnej prostej Mulsanne, albo na wjeździe w zakręt Mulsanne. W sumie podczas wyścigu wciskają lewy pedał około 4 tysięcy razy, a temperatury klocków i stalowych tarcz sięgają ponad 400 stopni Celsjusza. Zaawansowana wentylacja potrafi błyskawicznie schłodzić układ hamulcowy. „W 24-godzinnym wyścigu hamulce osiągają swój absolutny limit, ale są teraz tak dobre, że w Le Mans wystarczy tylko jeden przegląd układu” – mówi Alexander Stehlig. Doświadczony inżynier chce uniknąć wszelkiego możliwego ryzyka: „Zawsze dbamy o bezpieczeństwo i wymieniamy hamulce przynajmniej z przodu. Nie kosztuje nas to nawet minuty, ponieważ części są wstępnie zmontowane. Robimy to na przykład podczas fazy samochodu bezpieczeństwa – bez żadnych poważnych konsekwencji dla naszej pozycji w wyścigu”.
Sześciocylindrowa jednostka 911 RSR, która z uwagi na tzw. balans osiągów (BoP – Balance of Performance) została „poskromiona” do około 515 KM, nie jest jedynym bokserem w pojeździe. Podczas 24-godzinnego wyścigu Le Mans amortyzatory muszą bez defektów wytrzymać wiele mocnych uderzeń – podwozie pochłania tysiące drgań spowodowanych nierówną nawierzchnią toru. „Maksymalne ugięcie następuje jakieś 20 razy na jedno okrążenie, podczas pokonywania krawężników. Samochód za każdym razem musi nienagannie »odbijać«. Łącznie na całym dystansie wyścigu amortyzatory przyjmują na siebie prawie 7 tys. bezpośrednich uderzeń” – wylicza Romain Gineste. Część sił poziomych pochłaniają wyścigowe opony Michelin. W ciągu 24 godzin w niezmiennie suchych warunkach można zużyć „tylko” 60 opon. A po przekroczeniu mety tego wyczerpującego maratonu, gdy wszystkie komponenty wykonały swoją pracę zgodnie z wymaganiami, najlepszym scenariuszem jest zasłużona nagroda: wielkie świętowanie w Le Mans.
Tekst
polski (Porsche AG)
M21_3245
19.08.2021
-
- Motorsport
- Sezon 2021
- 24h Le Mans GT
- World Endurance Championship GT
- Informacje prasowe
- Francja \ Le Mans
-
- Samochody wyścigowe
- 911 RSR (2019)
Le Mans 24h: Ekstremalne wyścigi - 20 tysięcy zmian biegów i 28 milionów zapłonów